Chúa Nhật VII Thường Niên - 23/02/2025
Lời Chúa - Lc 6,27-38:
Khi ấy, Đức Giêsu nói với các môn đệ rằng: “Thầy nói với anh em là những người đang nghe Thầy đây: hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét anh em, hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em và cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em. Ai vả anh má bên này, thì hãy giơ cả má bên kia nữa. Ai đoạt áo ngoài của anh, thì cũng đừng cản nó lấy áo trong. Ai xin, thì hãy cho, ai lấy cái gì của anh, thì đừng đòi lại. Anh em muốn người ta làm gì cho mình, thì cũng hãy làm cho người ta như vậy. Nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì có gì là ân với nghĩa? Ngay cả người tội lỗi cũng yêu thương kẻ yêu thương họ. Và nếu anh em làm ơn cho kẻ làm ơn cho mình, thì còn gì là ân với nghĩa? Ngay cả người tội lỗi cũng làm như thế. Nếu anh em cho vay mà hy vọng đòi lại được, thì còn gì là ân với nghĩa? Cả người tội lỗi cũng cho kẻ tội lỗi vay mượn để được trả lại sòng phẳng. Trái lại, anh em hãy yêu kẻ thù, hãy làm ơn và cho vay mà chẳng hề hy vọng được đền trả. Như vậy, phần thưởng dành cho anh em sẽ lớn lao, và anh em sẽ là con Đấng Tối Cao, vì Người vẫn nhân hậu với cả phường vô ân và quân độc ác.
Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em là Đấng nhân từ. Anh em đừng xét đoán, thì anh em sẽ không bị Thiên Chúa xét đoán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị Thiên Chúa lên án. Anh em hãy tha thứ, thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha. Anh em hãy cho, thì sẽ được Thiên Chúa cho lại. Người sẽ đong cho anh em đấu đủ lượng đã dằn, đã lắc và đầy tràn, mà đổ vào vạt áo anh em. Vì anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng đấu ấy.”
Suy niệm:
Có nhiều hiểm nguy đe dọa con người trên trái đất. Dịch bệnh như Covid đã giết chết gần sáu triệu người. Thiên tai như hạn hán, lụt lội, động đất, nắng nóng cũng là những mối đe dọa thường xuyên. Các nhà khoa học sợ một ngày nào đó, có một thiên thạch lao vào trái đất và biến nó thành tro bụi. Dù sao, đó không phải là những mối đe dọa đáng sợ nhất. Hận thù mới là mối đe dọa của toàn thể loài người. Con người nuôi hận thù từ thời Cain giết Aben, từ thời ông Giuse suýt bị giết bởi chính anh em của mình. Hận thù tiếp diễn trong dòng lịch sử giữa các tôn giáo, các dân tộc và sắc tộc, giữa những ý thức hệ khác nhau, và ngay trong gia đình, trong mọi tổ chức.
Tin Mừng của Đức Giêsu nói về cách thức loại bỏ hận thù và cách thức đối xử với kẻ thù của mình. Ngài kể ra một số kẻ thù quen thuộc của chúng ta: kẻ ghét ta, nguyền rủa ta, hay vu khống cho ta, kẻ tát vào mặt ta và đoạt áo ngoài của ta (Lc 6,27-29). Ngài chỉ cho ta cách cư xử với những kẻ thù đó. Không lấy hận thù đáp lại hận thù, nhưng lấy ân báo oán. Giáo huấn quan trọng của Ngài là: hãy yêu kẻ thù. Yêu ở đây không phải là chuyện tình cảm hay cảm xúc, mà là chuyện thể hiện ra bằng hành động cụ thể. Làm ơn cho kẻ ghét, chúc lành cho kẻ nguyền rủa, cầu nguyện cho kẻ vu khống, không dùng bạo lực với kẻ xúc phạm đến mình. Những hành động như thế hiển nhiên là khó và có vẻ đi ngược với bản tính tự nhiên của con người. Đức Giêsu mời chúng ta bước lên một mức độ cao hơn, vượt xa phản ứng ăn miếng trả miếng bình thường để bước vào thế giới siêu nhiên của Thiên Chúa.
Đức Giêsu cũng đòi ta ra khỏi thái độ có qua có lại: Yêu kẻ yêu mình, làm ơn cho kẻ làm ơn cho mình, cho vay để được trả lại sòng phẳng (Lc 6,32-34). Đối với Ngài, thái độ ấy, kẻ tội lỗi cũng làm được. Người môn đệ của Ngài phải làm hơn thế nhiều: yêu kẻ không yêu mình, làm ơn cho kẻ gây oán, cho vay mà chẳng hy vọng sẽ được trả lại. Sống như thế là sống theo kiểu của Đấng Tối Cao, Đấng nhân hậu với cả những kẻ vô ân và gian ác. Chỉ khi sống theo cung cách của Cha trên trời, chúng ta mới thực sự trở nên con cái của Cha (Lc 6,35).
Cách cư xử của Cha trên trời là mẫu mực cho chúng ta. Những kẻ xấu xa gian ác, Ngài vẫn coi họ là con, vì Ngài có lòng thương xót, từ tâm với mọi người. Kẻ xấu, người tốt đều có chỗ trong trái tim Ngài. Ngài vui khi thấy chúng ta yêu thương và tha thứ cho nhau, không xét đoán, kết án, hay loại trừ nhau (Lc 6,37). Thiên Chúa Cha là Đấng thích cho cách quảng đại. Khi ta tặng ai điều gì hay cho ai vay mượn, Ngài không để ta chịu thiệt bao giờ. Nếu người vay không trả, Ngài sẽ đứng ra lo liệu để chúng ta được hưởng đấu đầy, dư tràn vạt áo.
Các tôn giáo thường dạy lấy ân báo oán. Chỉ Đức Giêsu mới dạy cho biết tại sao phải làm như vậy. Ngài đưa chúng ta đi vào một tam giác của tương quan, nơi đó có Thiên Chúa, có tôi và kẻ thù của tôi. Tôi và kẻ thù là anh em của nhau, con của Cha trên trời. Cha mong tôi bắt chước Cha khi đối xử với kẻ thù: nhân hậu, tha thứ, cảm thông, độ lượng, cao thượng. Như thế là xóa bỏ hận thù, biến kẻ thù trở nên bạn.
Cha Antôn Nguyễn Cao Siêu S.J.