Chúa Nhật IV Mùa Chay - 19/03/2023

Lời Chúa - Ga 9,1-41 (hoặc Ga 9,1.6-9.13-17.34-38):

Khi ấy, Đức Giêsu nhìn thấy một người mù từ thuở mới sinh. Người nhổ nước miếng xuống đất, trộn thành bùn và xức vào mắt người mù, rồi bảo anh ta: “Anh hãy đến hồ Silôác mà rửa” (Silôác có nghĩa là: người được sai phái). Vậy anh ta đến rửa ở hồ, và khi về thì nhìn thấy được.

Các người láng giềng và những kẻ trước kia thường thấy anh ta ăn xin mới nói: “Hắn không phải là người vẫn ngồi ăn xin đó sao?” Có người nói: “Chính hắn đó!” Kẻ khác lại rằng: “Không phải đâu! Nhưng là một đứa nào giống hắn đó thôi!” Còn anh ta thì quả quyết: “Chính tôi đây!”

Họ dẫn kẻ trước đây bị mù đến với những người Pharisêu. Nhưng ngày Đức Giêsu trộn chút bùn và làm cho mắt anh ta mở ra lại là ngày sabát. Vậy, các người Pharisêu hỏi thêm một lần nữa làm sao anh nhìn thấy được. Anh trả lời: “Ông ấy lấy bùn thoa vào mắt tôi, tôi rửa và tôi nhìn thấy.” Trong nhóm Pharisêu, người thì nói: “Ông ta không thể là người của Thiên Chúa được, vì không giữ ngày sabát”; kẻ thì bảo: “Một người tội lỗi sao có thể làm được những dấu lạ như vậy?” Thế là họ đâm ra chia rẽ. Họ lại hỏi người mù: “Còn anh, anh nghĩ gì về người đã mở mắt cho anh?” Anh đáp: “Người là một vị ngôn sứ!”

Họ đối lại: “Mày sinh ra tội lỗi ngập đầu, thế mà mày lại muốn làm thầy chúng ta ư?” Rồi họ trục xuất anh.

Đức Giêsu nghe nói họ đã trục xuất anh. Khi gặp lại anh, Người hỏi: “Anh có tin vào Con Người không?” Anh đáp: “Thưa Ngài, Đấng ấy là ai để tôi tin?” Đức Giêsu trả lời: “Anh đã thấy Người. Chính Người đang nói với anh đây.” Anh nói: “Thưa Ngài, tôi tin.” Rồi anh sấp mình xuống trước mặt Người.

Suy niệm:

Bài Tin Mừng hôm nay vẫn nằm trong bối cảnh Lễ Lều được người Do Thái cử hành ở Giêrusalem (x. Ga 7,2). Đại lễ này nhắc nhớ thời gian họ sống trong sa mạc (Lv 23,42-43). Mỗi ngày các tư tế đi rước nước ở hồ Silôác về rưới lên bàn thờ. Buổi tối, Đền thờ bừng sáng bởi ánh đèn nơi tiền đình dành cho phụ nữ. Chính trong khung cảnh vui tươi và rực rỡ này, Đức Giêsu đã tuyên bố: Tôi là ánh sáng thế gian (Ga 8,12). Khi mở mắt cho anh mù từ lúc lọt lòng, Đức Giêsu cho ta thấy rõ Ngài quả là Ánh sáng thật (Ga 9,5).

Có một người đã đón nhận ánh sáng ấy, đó là anh mù bẩm sinh. Trước tiên, anh được sáng mắt, và từ từ sau đó, lòng anh cũng sáng. Lần đầu tiên anh được nhìn thấy mọi sự, thấy mặt mẹ cha. Lần đầu tiên anh bất ngờ được đưa ra khỏi bóng đêm của sự mù tối. Anh được khỏi, dù không xin gì, chỉ cần vâng lời đi rửa mắt,... Có ai cảm được niềm hạnh phúc của anh bây giờ không?

Khi sáng mắt rồi, anh lại phải bước vào một hành trình khó khăn. Người đã chữa mắt cho anh vào ngày sabát, bị các chức sắc tôn giáo coi là đã phạm luật, coi là người tội lỗi. Còn anh, một người kém cỏi vì tật nguyền, anh nghĩ sao về người đó? Anh cứ phải trả lời nhiều lần cùng một câu hỏi, “Làm sao mắt anh mở ra được?” (Ga 9,10.15.26). Anh cứ phải kể đi kể lại câu chuyện kỳ diệu đã xảy ra cho mình. Càng kể, anh càng thấy rõ hơn người đã chữa cho mình là ai. Đó không phải là ông Giêsu nào đó mà anh không rõ ở đâu (Ga 9,11-12). Khi có những người Pharisêu quả quyết: “Ông ấy không phải là người của Thiên Chúa” (Ga 9,16), thì anh dám khẳng định ngược lại: Người là một vị ngôn sứ (Ga 9,17). Anh cứ dựa vào chuyện “trước đây anh bị mù mà nay thấy được” để suy ra ông Giêsu chắc chắn là “người của Thiên Chúa” (Ga 9,33). Khi anh bị tống ra ngoài, thì Đức Giêsu gặp lại anh (Ga 9,35). Đây là lần đầu tiên anh nhìn thấy khuôn mặt người đã cứu mình. Với thái độ tôn kính, anh sấp mình bái lạy.

Những nhà lãnh đạo Do Thái giáo khốn khổ với chuyện anh mù sáng mắt. Vì không muốn tin chuyện ấy, nên họ cứ điều tra xem có thật không. Ba lần điều tra, họ đều nghe kể về cùng một câu chuyện (Ga 9,13-34). Thay vì mở lòng để nhìn thấy bàn tay Chúa đang hoạt động, họ khép lại trong việc kết án Đức Giêsu phạm ngày sabát. Thay vì ra khỏi lối suy nghĩ cứng nhắc về việc giữ Luật Môsê, họ cương quyết coi Đức Giêsu là người tội lỗi (Ga 9,24). Họ đã đe dọa, nạt nộ, dùng vũ lực đối với anh được chữa lành. Nhưng họ vẫn không trả lời được câu hỏi: “Làm sao một người tội lỗi có thể mở mắt cho người mù bẩm sinh?” (Ga 9,16).

Mù con mắt của thân xác là điều chẳng ai mong muốn, nhưng mù con mắt tinh thần lại là chuyện khác. Có người mù mà không biết mình mù. Khi bám chặt vào một thành kiến, khi bị chi phối bởi một đam mê, người ta dễ hành động một cách mù quáng. Tệ hơn cả là chuyện biết mình mù, nhưng lại không muốn sáng mắt, Vì nếu mở mắt ra để nhận ra sự thật, thì mình phải thay đổi tận căn. Nếu người Do Thái tin nhận Đức Giêsu là người của Thiên Chúa, thì họ phải bỏ mọi quyền lợi và những xác tín sai lệch của mình.

Chúng ta cần xin Chúa mở con mắt tâm hồn, để thấy được cái tốt, cái đẹp, cái thật, nơi mọi người, cả nơi kẻ thù. Chúng ta cần được Chúa đưa ra khỏi sự bướng bỉnh và cố chấp, để khiêm tốn lắng nghe và cúi mình trước sự thật đang vén mở. Mùa Chay là thời gian đón nhận Đức Giêsu là Ánh sáng thế gian. Để dễ đến với Ánh sáng, ta cần phải từ bỏ bóng tối (Ga 3,19-21).

Cha Antôn Nguyễn Cao Siêu S.J.