Chúa Nhật XXVI Thường Niên - 25/09/2022

Lời Chúa - Lc 16,19-31:

Một hôm, Ðức Giêsu nói với những người Pharisêu rằng: “Có một ông nhà giàu kia, mặc toàn lụa là gấm vóc, ngày ngày yến tiệc linh đình. Lại có một người nghèo khó tên là Ladarô, mụn nhọt đầy mình, nằm trước cổng ông nhà giàu, thèm được những thứ trên bàn ăn của ông ấy rớt xuống mà ăn cho no. Lại thêm mấy con chó cứ đến liếm ghẻ chốc anh ta. Thế rồi người nghèo này chết, và được thiên thần đem vào lòng ông Ápraham. Ông nhà giàu cũng chết, và người ta đem chôn.

Dưới âm phủ, đang khi chịu cực hình, ông ta ngước mắt lên, thấy tổ phụ Ápraham ở tận đàng xa, và thấy anh Ladarô trong lòng tổ phụ. Bấy giờ, ông ta kêu lên: “Lạy tổ phụ Ápraham, xin thương xót con, và sai anh Ladarô nhúng đầu ngón tay vào nước, nhỏ trên lưỡi con cho mát; vì ở đây con bị lửa thiêu đốt khổ lắm!” Ông Ápraham đáp: “Con ơi, hãy nhớ lại: suốt đời con, con đã nhận phần phước của con rồi; còn Ladarô suốt một đời chịu toàn những bất hạnh. Bây giờ, Ladarô được an ủi nơi đây, còn con thì phải chịu khốn khổ. Hơn nữa, giữa chúng ta đây và các con đã có một vực thẳm lớn, đến nỗi bên này muốn qua bên các con cũng không được, mà bên đó có qua bên chúng ta đây cũng không được.”

Ông nhà giàu nói: “Lạy tổ phụ, vậy thì con xin tổ phụ sai anh Ladarô đến nhà cha con, vì con hiện còn năm người anh em nữa. Xin sai anh đến cảnh cáo họ, kẻo họ lại cũng sa vào chốn cực hình này!” Ông Ápraham đáp: “Chúng đã có Môsê và các Ngôn Sứ, thì chúng cứ nghe lời các vị đó.” Ông nhà giàu nói: “Thưa tổ phụ Ápraham, họ không chịu nghe đâu, nhưng nếu có người từ cõi chết đến với họ, thì họ sẽ ăn năn sám hối.” Ông Ápraham đáp: “Môsê và các Ngôn Sứ mà họ còn chẳng chịu nghe, thì người chết có sống lại, họ cũng chẳng chịu tin.”

Suy niệm:

Một số nhà thần học đưa ra nền thần học thịnh vượng. Theo họ, giàu có vật chất là dấu hiệu được Chúa chúc phúc. Ai có đức tin và đóng góp tiền bạc cho mục đích tôn giáo, người ấy sẽ trở nên sung túc, khỏe mạnh, thành công. Nền thần học này đã hấp dẫn nhiều người. Nếu dựa vào đó để đánh giá hai nhân vật chính là ông nhà giàu và anh Ladarô trong dụ ngôn, hẳn ta sẽ kết luận ông nhà giàu là người được chúc phúc, còn anh Ladarô là người bị Thiên Chúa ruồng bỏ.

Có một sự tương phản rất lớn giữa hai nhân vật trên. Ông nhà giàu ăn sung mặc sướng, yên ổn sau cánh cổng. Còn anh Ladarô thì nằm trước cổng, mình đầy mụn nhọt. Anh thèm được ăn những gì từ trên bàn ông rơi xuống. Anh chỉ có những con chó hoang đến làm bạn, vì chúng thích liếm láp những mụn nhọt của anh. Ông nhà giàu không phải là không thấy Ladarô. Thậm chí, ông còn biết tên của anh nữa (Lc 16,23). Nhưng chẳng hề có sự trao đổi nào giữa đôi bên. Ông nhà giàu cứ ngày ngày vui vẻ tiệc tùng với bè bạn. Còn anh Ladarô nằm trước cổng, kiên nhẫn đợi trông.

Rồi cái chết đến với cả ông giàu lẫn anh nghèo. Cái chết dẫn tới một sự tương phản còn lớn hơn. Anh Ladarô chết, được đem vào lòng Ápraham. Còn ông nhà giàu chết thì được đem chôn. Số phận của cả hai sau khi chết bị đảo ngược. Ông giàu quen cao lương mỹ vị, nay bị khổ trong lửa, thèm giọt nước để nhỏ vào lưỡi mình cho mát. Anh Ladarô nghèo, thèm vụn bánh, nay được hưởng hạnh phúc bên tổ phụ Ápraham. Vẫn không có sự trao đổi nào giữa đôi bên. Dù muốn, Ladarô cũng không thể vượt qua vực thẳm, để tặng cho ông nhà giàu một giọt nước. Khi còn sống, hai bên cách nhau một cánh cổng. Sau khi chết, hai bên cách nhau ngàn trùng. Rõ ràng có sự thưởng phạt ở đây. Ladarô được thưởng dù chẳng nổi bật về nhân đức. Ông nhà giàu bị phạt dù có vẻ không phạm tội gì. Ông chỉ hưởng thụ những gì ông có. Nhưng đó chính là tội của ông: tội không chia sẻ. Ông đóng cửa nhà và cửa lòng mình, cố ý nhắm mắt trước nỗi khổ của người anh em.

“Ai đói nghèo Chúa ban của đầy dư, kẻ giàu có, đuổi về tay trắng” (Lc 1,53). “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo... Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có” (Lc 1,20.24). Thiên Chúa là Đấng làm nên những sự đảo ngược bất ngờ. Của cải, quyền lực, tiếng tăm, tất cả là để chia sẻ. Khi chia sẻ cho người nghèo, tất cả trở thành con đường đưa ta đi vào hạnh phúc vĩnh cửu. Ông nhà giàu có một điểm son. Trong lúc chịu cực hình, ông vẫn nhớ đến anh em ông. Ông không muốn họ phải rơi vào cảnh ngộ này. Ông nghĩ nếu Ladarô hay một người đã chết hiện về để cảnh cáo họ thì có thể họ sẽ hoán cải. Ông Ápraham đã từ chối lời yêu cầu của ông. Để hoán cải, chỉ cần sống điều Sách Thánh dạy là đủ. Chia cơm cho người đói, chỗ ở cho kẻ vô gia cư, rộng tay giúp người nghèo (Is 58,6-7; Đnl 15,1-11).

Mọi người chết trước Chúa Giêsu đều phải vào âm phủ. Cả Ápraham, Môsê, Êlia, cả Ladarô hay ông nhà giàu... Chúa Giêsu sau khi chết cũng vào âm phủ (GL 633), để giải phóng những người công chính đang ở đó. Ngài đến để cứu chuộc mọi người ở mọi thời và mọi nơi. Chúng ta mong mình là ông nhà giàu quảng đại, biết nhìn thấy những người nghèo đang ở ngay bên.

Cha Antôn Nguyễn Cao Siêu S.J.