Chúa Nhật XXXI Thường Niên - 03/11/2024

Lời Chúa - Mc 12,28b-34:

Khi ấy, có một người trong các kinh sư đến gần Đức Giêsu và hỏi: “Thưa Thầy, trong mọi điều răn, điều răn nào đứng đầu?” Đức Giêsu trả lời: “Điều răn đứng đầu là: Nghe đây, hỡi Ítraen, Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Đức Chúa duy nhất. Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức lực ngươi. Điều răn thứ hai là: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Chẳng có điều răn nào khác lớn hơn các điều răn đó.” Ông kinh sư nói với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, hay lắm, Thầy nói rất đúng. Thiên Chúa là Đấng duy nhất, ngoài Người ra không có Đấng nào khác. Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trí khôn, hết sức lực, và yêu người thân cận như chính mình, là điều quý hơn mọi lễ toàn thiêu và hy lễ.” Đức Giêsu thấy ông ta trả lời khôn ngoan như vậy, thì bảo: “Ông không còn xa Nước Thiên Chúa đâu!” Sau đó, không ai dám chất vấn Người nữa.

Suy niệm:

Ngoài Luật trong Ngũ Thư, người Do Thái thời Đức Giêsu còn phải giữ hơn sáu trăm luật lệ khác. Bởi đó, có một người ngoại giáo xin với rápbi Hillel: “Xin thầy dạy tôi tất cả Lề Luật trong thời gian tôi có thể đứng trên một chân.” “Điều gì bạn không thích thì đừng làm cho người khác,” vị rápbi trả lời, “mọi điều khác chỉ là diễn giải thêm.” Thánh Phaolô nói: “Yêu người thân cận là chu toàn Lề Luật.” Khi được hỏi về điều răn đứng đầu trong mọi điều răn, Đức Giêsu đã trả lời, không phải một, mà đến hai điều răn. Cả hai đều bắt đầu bằng câu “ngươi phải yêu mến”: yêu mến Thiên Chúa và yêu mến người thân cận. Đây là bản tóm của Mười Điều Răn được ban trên núi Xinai.

Yêu mến thoạt nghe tưởng là chuyện thuần túy tình cảm, nhưng thật ra lại là một mệnh lệnh phải làm. Phải yêu mến Thiên Chúa với tất cả khả năng Ngài ban: với tất cả trái tim, linh hồn, trí khôn và sức lực. Yêu đến mức như thế thì phải cố gắng suốt đời, dần dần để Chúa chiếm lấy toàn bộ con người mình, dần dần buông bỏ bản thân để hòa tan vào Chúa. Nhưng Tân Ước với mầu nhiệm Nhập Thể còn mở ra một đòi hỏi mới của tình yêu. Đức Giêsu Nadarét là Con Một Thiên Chúa làm người. Ngài cũng đòi ta yêu Ngài như yêu Thiên Chúa Cha, yêu đến mức dám hy sinh mạng sống (Lc 14,26). Ngài đã hỏi Simôn Phêrô: “Anh có yêu mến Thầy không?” và hôm nay Ngài cũng hỏi từng người chúng ta như thế. Tương quan giữa ta với Ngài là tương quan tình yêu. Ngài yêu ta và mong ta ở lại trong tình yêu đó (Ga 15,9).

Tình yêu của ta đối với Chúa như thanh dọc của thập giá. Thập giá cần một thanh ngang là tình yêu cho tha nhân. Thanh ngang trụ được là nhờ gắn vào thanh dọc. Đức Giêsu nói đến hai điều răn mến Chúa yêu người không tách rời nhau, như hai thanh của thập giá. Không điều răn nào hoàn hảo nếu không có điều răn kia. Yêu Đấng Tạo Hóa sẽ dẫn chúng ta đến chỗ yêu tha nhân là những thụ tạo mang hình ảnh của Ngài. Đức Giêsu còn đưa tình yêu tha nhân đi xa hơn khi dạy ta không chỉ yêu người thân cận, nhưng còn yêu bất cứ ai cần ta giúp đỡ (Lc 10,37), yêu cả kẻ thù bằng cách cầu nguyện cho họ (Mt 5,44). Hơn nữa, Ngài còn mời ta yêu bằng tình yêu lớn nhất, đó là hy sinh mạng sống cho bạn hữu của mình (Ga 15,13).

Chúng ta thường được dạy về giới răn yêu Chúa và tha nhân, nhưng không được dạy giới răn về yêu bản thân mình. Có lẽ vì ai cũng nghĩ yêu bản thân là chuyện tự nhiên. Thật ra “yêu mến người thân cận như chính mình” hàm chứa việc phải yêu mến bản thân. Không cần phải ghét bản thân thì mới yêu tha nhân được. Trái lại, ai không biết yêu bản thân thì khó yêu tha nhân. Chúng ta vẫn thường mắc tội xúc phạm đến bản thân: làm hại thân xác bằng ô uế, nghiện ngập, làm hại tâm hồn bằng thù ghét và khép kín. Thật sự yêu bản thân mình là một điều răn khó giữ, vì nó đòi ta phải mở ra trước Thiên Chúa và tha nhân.

Thánh Augustinô nói: Chúng ta sẽ bị Thiên Chúa xét xử dựa trên đức yêu thương. Bởi vậy, cứ yêu đi, rồi muốn làm gì thì làm. Hãy để tình yêu thấm vào từng chi tiết của cuộc sống. Hãy để cuộc sống được dẫn lối bởi tình yêu. “Ai không yêu mến, thì không biết Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là Tình yêu” (1 Ga 4,8).

Cha Antôn Nguyễn Cao Siêu S.J.