Thứ Ba Tuần Thánh - 04/04/2023
Lời Chúa - Ga 13,21-33.36-38:
Khi ấy, Đức Giêsu cảm thấy tâm thần xao xuyến. Người tuyên bố: “Thật, Thầy bảo thật anh em: có một người trong anh em sẽ nộp Thầy.” Các môn đệ nhìn nhau, phân vân không biết Người nói về ai. Trong số các môn đệ, có một người được Đức Giêsu thương mến. Ông đang dùng bữa, đầu tựa vào lòng Đức Giêsu. Ông Simôn Phêrô làm hiệu cho ông ấy và bảo: “Hỏi xem Thầy muốn nói về ai?” Ông này liền nghiêng mình vào ngực Đức Giêsu và hỏi: “Thưa Thầy, ai vậy?” Đức Giêsu trả lời: “Thầy chấm bánh đưa cho ai, thì chính là kẻ ấy.” Rồi Người chấm một miếng bánh, trao cho Giuđa, con ông Simôn Ítcariốt. Y vừa ăn xong miếng bánh, Xatan liền nhập vào y. Đức Giêsu bảo y: “Anh làm gì thì làm mau đi!” Nhưng trong số các người đang dùng bữa, không ai hiểu tại sao Người nói với y như thế. Vì Giuđa giữ túi tiền, nên có vài người tưởng rằng Đức Giêsu nói với y: “Hãy mua những món cần dùng trong dịp lễ”, hoặc bảo y bố thí cho người nghèo. Sau khi ăn miếng bánh, Giuđa liền đi ra. Lúc đó, trời đã tối.
Khi Giuđa đi rồi, Đức Giêsu nói: “Giờ đây, Con Người được tôn vinh, và Thiên Chúa cũng được tôn vinh nơi Người. Nếu Thiên Chúa được tôn vinh nơi Người, thì Thiên Chúa cũng sẽ tôn vinh Người nơi chính mình, và Thiên Chúa sắp tôn vinh Người.
Hỡi anh em là những người con bé nhỏ của Thầy, Thầy còn ở với anh em một ít lâu nữa thôi. Anh em sẽ tìm kiếm Thầy; nhưng như Thầy đã nói với người Do Thái: “Nơi tôi đi, các người không thể đến được”, bây giờ, Thầy cũng nói với anh em như vậy.
Ông Simôn Phêrô nói với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu vậy?” Đức Giêsu trả lời: “Nơi Thầy đi, bây giờ anh không thể theo đến được; nhưng sau này anh sẽ đi theo.” Ông Phêrô thưa: “Thưa Thầy, sao con lại không thể đi theo Thầy ngay bây giờ được? Con sẽ thí mạng con vì Thầy!” Đức Giêsu đáp: “Anh sẽ thí mạng vì Thầy ư? Thật, Thầy bảo thật cho anh biết: gà chưa gáy, anh đã chối Thầy ba lần.”
Suy niệm:
Làm người ở đời ai chẳng có lúc xao xuyến. Đức Giêsu hai lần nhắc các môn đệ đừng xao xuyến trước sự ra đi được báo trước của Thầy (Ga 14,1.27). Nhưng Ngài đã xao xuyến khi thấy người ta khóc thương anh Ladarô (Ga 11,33). Ngài cũng đã xao xuyến khi giờ đã đến và cái chết gần kề (Ga 12,27). Trong bữa tối này, Đức Giêsu không tránh khỏi xao xuyến khi nói đến sự phản bội sắp đến của một người môn đệ (c. 21). Vậy vấn đề không phải là cố tránh xao xuyến, nhưng là đừng để nó làm chủ mình.
Trong bốn sách Tin Mừng, Thầy Giêsu không bao giờ nói rõ Giuđa là kẻ phản bội. Thầy thậm chí muốn giữ thể diện cho kẻ sắp phản bội mình. Vì thế, nói chung, các môn đệ không rõ ai là kẻ sẽ nộp Thầy (c. 22). Ông Phêrô có lẽ nằm trên giường tiệc cách xa Thầy, nên đã làm hiệu cho anh môn đệ được Thầy thương mến, để nhờ anh hỏi xem người đó là ai. Thầy Giêsu đã không nói tên kẻ phản bội, Ngài chỉ tế nhị dùng một dấu hiệu để cho anh môn đệ mình thương mến nhận ra. Dấu hiệu đó là chấm một miếng bánh trao cho Giuđa. Đây là một cử chỉ quý mến của chủ tiệc dành cho một vị khách đặc biệt. Việc trao miếng bánh cho Giuđa cho thấy anh nằm gần với chủ tiệc là Thầy, như thế, Giuđa, người thủ quỹ kiêm quản lý, cũng có một chỗ khá cao trong bữa tiệc. Giuđa đã nhận miếng bánh ân tình của Thầy và anh có thể chọn lại. Anh có dám từ bỏ kế hoạch phản bội của mình không? Tiếc là không, cử chỉ ưu ái của Thầy chẳng làm anh thay đổi. “Khi vừa ăn xong miếng bánh, thì Xatan nhập vào anh” (c. 27). Chúng ta ngạc nhiên khi Thầy Giêsu không hề phân biệt đối xử với Giuđa. Thầy đã rửa chân cho anh và còn cho anh tham dự Bí tích Thánh Thể (Mt 26,27). Khi biết lòng anh chai đá, Thầy lại hối thúc: “Anh làm gì thì làm mau đi” (c. 27). Và Giuđa ra đi lúc trời đã tối.
Cũng trong bữa tiệc này, Thầy Giêsu nói về việc Phêrô sẽ chối Thầy ba lần. Thầy chỉ nói sau khi Phêrô tuyên bố mình sẽ thí mạng để cứu Thầy (c. 37). Phêrô tỏ ra quá tự tin vào tình yêu và sức mạnh của mình. Anh coi thường cuộc chiến đấu ác liệt sắp tới nên đã dễ dàng ngã quỵ.
“Thầy đi đâu?”, tiếng Latinh là “Quo vadis?” (c. 36). Ta lại thấy câu hỏi này của Phêrô trong một sách ngụy thư ở cuối thế kỷ thứ hai. Lúc Phêrô chạy trốn khỏi sự bách hại ở Rôma, anh lại gặp Thầy Giêsu và hỏi Thầy: “Thầy đi đâu vậy?” Thầy trả lời Thầy đang vào thành Rôma để chịu đóng đinh một lần nữa. Phêrô hiểu ra nên trở lại Rôma để tử đạo tại đó.
Cha Antôn Nguyễn Cao Siêu S.J.