Thứ Ba Tuần XXI Thường Niên - 27/08/2024

Thánh nữ Mônica, lễ nhớ

Lời Chúa - Mt 23,23-26:

Khi ấy, Đức Giêsu khiển trách các kinh sư và người Pharisêu rằng: “Khốn cho các người, hỡi các kinh sư và người Pharisêu giả hình! Các người nộp thuế thập phân về bạc hà, thì là, rau húng, mà bỏ những điều quan trọng nhất trong Lề Luật là công lý, lòng nhân và thành tín. Các điều này vẫn cứ phải làm, mà các điều kia thì không được bỏ. Quân dẫn đường mù quáng! Các người lọc con muỗi, nhưng lại nuốt con lạc đà.

“Khốn cho các người, hỡi các kinh sư và người Pharisêu giả hình! Các người rửa sạch bên ngoài chén đĩa, nhưng bên trong thì đầy những chuyện cướp bóc và ăn chơi vô độ. Hỡi người Pharisêu mù quáng kia, hãy rửa bên trong chén đĩa cho sạch trước đã, để bên ngoài cũng được sạch.”

Suy niệm:

Đức Giêsu đã từng nói về tám Mối Phúc trong Bài Giảng trên núi. Trong chương này, Ngài sẽ nói với các kinh sư và nhóm Pharisêu bảy lần: “Khốn cho các ngươi!” Đây không phải là lời chúc dữ cho bằng là lời trách than, buồn tiếc vì những sự giả hình, che đậy nơi một số nhà lãnh đạo Do Thái giáo. Nhưng giả hình không phải chỉ là bệnh của một số kinh sư ngày xưa. Nó là bệnh của những Kitô hữu trong Hội Thánh của Mátthêu sau năm 70 và cũng là bệnh của những Kitô hữu thuộc thế kỷ hai mươi mốt. “Khốn cho các ngươi!” là một lời cảnh báo đối với chính bản thân tôi.

Bệnh được nhắc đến trong lời “Khốn cho” thứ tư (c. 23) là bệnh quá tập trung vào điều tùy phụ mà bỏ quên điều cốt yếu. Có một số người Pharisêu bày tỏ sự đạo đức của mình qua việc nộp thuế thập phân về những thứ rau lặt vặt họ trồng trong vườn. Ba thứ rau thơm: bạc hà, thì là, rau húng, đúng ra không phải tính thuế, vì chỉ phải nộp thuế về hoa lợi của vụ mùa, của vườn cây ăn trái thôi. Nhưng có người đã nộp thuế về mọi thứ rau cỏ trong vườn (Lc 11,42). Thuế thập phân chỉ đòi nộp một phần mười sản phẩm nông nghiệp làm được, để giúp việc thờ phượng Chúa trong Đền thờ và các người làm việc tại đó. Đức Giêsu không cản chuyện nộp thuế về những điều lặt vặt (c. 23). Ngài chỉ tiếc là những chuyện nặng ký hơn trong Lề Luật như công lý, lòng nhân và thành tín, lại bị bỏ quên (c. 23). Ba điều này đều được các ngôn sứ nhắc nhở (Is 1,17; Hs 6,6; Kb 2,4). Ngôn sứ Mikha đã viết một câu nổi tiếng (Mk 6,8): “Đức Chúa đòi anh em điều gì nếu không phải là sống theo công lý, mến chuộng lòng nhân và khiêm hạ đi với Thiên Chúa của anh em.” Có thể thái độ đạo đức giả bắt nguồn từ thói háo danh và sợ khó. Nộp thuế dễ được người ta thấy hơn và cũng khỏi phải hoán cải nơi bề sâu của lòng mình. Tập trung vào những cái lặt vặt để khỏi phải áy náy về chuyện hệ trọng. Làm tốt một chuyện nhỏ, nhưng lại làm hỏng một chuyện rất lớn.

Bệnh được nhắc đến trong lời “Khốn cho” thứ năm (c. 25) là bệnh quá coi trọng cái bên ngoài mà coi thường cái bên trong. Một số người Pharisêu loay hoay với chuyện lau sạch bên ngoài chén đĩa. Họ sợ mình trở nên ô uế nếu sử dụng đồ chưa được rửa kỹ. Tiếc thay, họ không để ý đủ đến sự nhơ uế bên trong tâm hồn. Đó mới là thứ nhơ uế thật sự đáng quan tâm. Có nguy cơ là sự sạch sẽ bên ngoài nhằm che đậy sự nhơ uế bên trong và đánh lừa cái nhìn của người khác, khiến họ lầm tưởng. Thật ra, trở về với lòng mình để nhận ra những ô nhơ, thật là điều khó. Rửa tay trước khi ăn, rửa bát đĩa trước khi dùng là điều dễ hơn nhiều. Trở vào lòng mình, ta dễ bắt gặp bao tham lam, gian dối, thèm muốn vô độ. Những điều ấy ta không muốn nhìn nhận là có ở nơi mình. Đức Giêsu mời chúng ta tìm kiếm sự tinh tuyền bên trong trước đã, rồi mới để ý đến cái sạch sẽ bên ngoài sau (c. 26). Xin Chúa cho chúng ta đừng bị đui mù, nhưng được sáng mắt (cc. 24.26), để biết phân biệt cái chính, cái phụ, cái trong, cái ngoài.

Cha Antôn Nguyễn Cao Siêu S.J.