Thứ Tư Tuần XXVIII Thường Niên - 12/10/2022

Lời Chúa - Lc 11,42-46:

Khi ấy, Đức Giêsu nói với những người Pharisêu rằng: “Khốn cho các người, hỡi các người Pharisêu! Các người nộp thuế thập phân về bạc hà, vân hương, và đủ thứ rau cỏ, mà xao lãng lẽ công bình và lòng yêu mến Thiên Chúa. Các điều này phải làm, mà các điều kia cũng không được bỏ. Khốn cho các người, hỡi các người Pharisêu! Các người thích ngồi ghế đầu trong hội đường, thích được người ta chào hỏi ở nơi công cộng. Khốn cho các người! Các người như mồ mả không có gì làm dấu, người ta giẫm lên mà không hay.”

Một người trong số các nhà thông luật lên tiếng nói: “Thưa Thầy, Thầy nói như vậy là nhục mạ cả chúng tôi nữa!” Đức Giêsu nói: “Khốn cho cả các người nữa, hỡi các nhà thông luật! Các người chất trên vai kẻ khác những gánh nặng không thể gánh nổi, còn chính các người, thì dù một ngón tay cũng không động vào.”

Suy niệm:

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu trách các nhà lãnh đạo. Họ là những người Pharisêu, những nhà thông luật. Họ được dân chúng kính nể vì học thức, vì chức vụ, vì đời sống đạo đức. Nhưng họ cũng có những khiếm khuyết cần sửa đổi.

Đức Giêsu ba lần nói “Khốn cho” đối với người Pharisêu (cc. 42-44). “Khốn cho” thứ nhất vì họ quá chú tâm giữ những điều lặt vặt, phụ thuộc, mà sao lãng cái chính yếu và quan trọng. Họ nộp thuế 10% về những thứ rau cỏ ngoài vườn để tỏ lòng đạo đức. Tiền thuế này được dùng để giúp đỡ các tư tế và các thầy Lêvi. Nhưng tiếc là họ không để ý đến sự công bình đối với tha nhân, và lòng yêu mến đối với Thiên Chúa (c. 42). Tương quan hai chiều của họ bị tổn thương. Việc nộp thuế, dâng cúng cho nhiều cũng không sao kéo lại được. Đức Giêsu đòi giữ cả hai, nhất là những bổn phận chính yếu: “Các điều này phải làm mà các điều kia cũng không được bỏ.”

“Khốn cho” thứ hai vì họ thích tiếng khen từ người đời. Không yêu mến Thiên Chúa, nhưng họ lại yêu mến ghế đầu nơi hội đường, và yêu thích được chào hỏi nơi công cộng (c. 43). Địa vị, tiếng tăm là điều họ tha thiết tìm kiếm. Mọi việc họ làm đều nhằm tôn vinh cho cái tôi. Chính vì thế một đời sống bề ngoài có vẻ sống cho Chúa, kỳ thực lại là một tìm kiếm hư danh cho chính mình. “Khốn cho” thứ ba gắn liền với sự giả hình trên đây. Đức Giêsu ví họ với mồ mả người chết chôn dưới đất. Vì không có gì làm dấu, nên chẳng ai biết đó là mồ mả để tránh. Nhiều người giẫm lên nên bị ô nhơ mà không hay.

Nghe Đức Giêsu nói, một nhà thông luật cảm thấy bị xúc phạm. Đức Giêsu cũng sẽ nói ba lần “Khốn cho” đối với các vị này. Họ là những nhà chuyên môn giải thích luật và là thầy dạy dân chúng. “Khốn cho” đầu tiên vì họ đã làm cho luật trở nên một gánh quá nặng. Những giải thích của họ làm sinh ra bao cấm đoán và đòi buộc vượt xa những gì chính bản văn lề luật đòi hỏi. Thí dụ trong ngày sabát, có 39 loại công việc không được phép làm. Luật thay vì là nguồn vui, nguồn hạnh phúc, thì lại trở nên ách nặng nề. Nhiệm vụ của người thông luật không phải chỉ là dạy luật, mà còn là giúp người khác giữ luật. Với thái độ đứng ngoài, không muốn động vào, không muốn trợ giúp, dù bằng một ngón tay (c. 46), người thông luật sẽ không làm cho người ta cảm thấy tình yêu Thiên Chúa.

Những lời “Khốn cho” của Đức Giêsu cách đây hai mươi thế kỷ vẫn còn nguyên giá trị cho Hội Thánh của các Kitô hữu hôm nay. Để có thể xây dựng một Hội Thánh Việt Nam cho kỷ nguyên mới, chúng ta cần tránh những lỗi của người xưa.

Cha Antôn Nguyễn Cao Siêu S.J.