Chương 6
Sự bảo lãnh thiếu khôn ngoan
1 Hỡi con, nếu con đã bảo lãnh cho một người bạn của mình, hay đã bắt tay giao kèo với một người xa lạ,
2 nếu con bị trói buộc vì những điều con đã hứa hay vướng mắc vì những lời con đã nói ra,
3 thì con ơi, khi đã trót rơi vào tay người bạn, muốn thoát thân, con phải làm điều này là hãy đi lạy lục van xin nó.
4 Đừng chớp mắt khép mi, chớ nghỉ ngơi yên giấc.
5 Hãy tìm cách thoát thân như linh dương thoát bẫy, như chim thoát khỏi tay người tìm bắt chim.
Người biếng nhác và con kiến
6 Hỡi người biếng nhác, hãy đến xem loài kiến sống thế nào và nhờ đó mà trở nên khôn.
7 Nó chẳng có thủ trưởng, chẳng có giám sát, chẳng có lãnh đạo.
8 Nhưng mùa khô đến, chúng biết tích trữ thức ăn, tới mùa gặt, chúng thu gom lương thực.
9 Hỡi người biếng nhác, ngươi còn nằm đó tới bao giờ? Chừng nào ngươi mới ngủ dậy?
10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút, khoanh tay nằm một chút,
11 là cái nghèo sẽ đến như tên du thủ du thực, cảnh bần cùng sẽ đột nhập như người có vũ trang.
Người xảo trá
12 Đây tên gian ác, đây đứa xấu xa, nó tới lui, miệng buông lời dối trá,
13 nó nháy mắt, khều chân, dùng ngón tay ra hiệu.
14 Nó toan tính trong lòng mọi chước độc mưu thâm, lúc nào cũng gieo bất hòa, xung khắc.
15 Thế nên tai họa sẽ giáng xuống nó thình lình, bất ngờ nó bị suy sụp, vô phương cứu chữa.
Bảy điều Thiên Chúa ghê tởm
16 Có sáu điều làm ĐỨC CHÚA gớm ghét, có bảy điều khiến Người ghê tởm:
17 mắt kiêu kỳ, lưỡi điêu ngoa, tay đổ máu người vô tội,
18 lòng mưu tính những chuyện xấu xa, chân mau mắn chạy đi làm điều dữ,
19 kẻ làm chứng gian thốt ra lời dối trá, người gieo xung khắc giữa anh em.
Cha tiếp tục nhắn nhủ con
20 Hỡi con, lệnh cha con truyền, hãy lo tuân giữ, lời mẹ con dạy, chớ bỏ ngoài tai.
21 Những lời truyền dạy đó, con hãy khắc trong tim, con hãy đeo vào cổ, để ghi nhớ đêm ngày.
22 Những lời đó sẽ hướng dẫn con lúc con tới lui, sẽ giữ gìn con khi con nằm xuống, sẽ cùng con chuyện trò khi con thức dậy.
23 Vì huấn lệnh là ngọn đèn, lời dạy dỗ là ánh sáng, và lời quở trách bảo ban là đường dẫn tới sự sống,
24 nhờ đó con sẽ được giữ gìn khỏi tay người đàn bà trắc nết, khỏi lời đường mật của người phụ nữ đã có chồng.
25 Đừng để sắc đẹp nó quyến rũ lòng con, đừng để ánh mắt nó làm con mê mẩn.
26 Vì gái điếm chỉ đòi một ổ bánh thôi, còn người phụ nữ đã có chồng làm hỏng cả một cuộc đời cao quý.
27 Có ai dấu lửa trong người mà không bị cháy áo?
28 Có ai đi trên than hồng mà không bị bỏng chân?
29 Người giao du với vợ bạn mình cũng thế, gần gũi nàng ắt bị trừng phạt thôi.
30 Chẳng ai khinh đứa đi ăn trộm chỉ vì đói mà muốn có ăn.
31 Tuy nhiên nếu bị bắt, nó phải đền gấp bảy, phải giao mọi của cải trong nhà.
32 Đàn ông ngoại tình thì mất hết lý trí, người phạm tội ấy tự hủy hoại đời mình.
33 Nó phải ăn đòn và mang tiếng xấu, nỗi ô nhục của nó, không làm sao gột rửa.
34 Vì người chồng sẽ nổi cơn ghen, lúc trả thù, anh ta sẽ không mảy may thương xót.
35 Mọi đền bù, anh ta sẽ không thèm nhận, có đưa bao quà cáp, cũng một mực chối từ.