Lời Chúa – Mt 1,1-17:
Đây là gia phả Đức Giê-su Ki-tô, con cháu vua Đa-vít, con cháu tổ phụ Áp-ra-ham:
Ông Áp-ra-ham sinh I-xa-ác; I-xa-ác sinh Gia-cóp; Gia-cóp sinh Giu-đa và các anh em ông này; Giu-đa ăn ở với Ta-ma sinh Pe-rét và De-rác; Pe-rét sinh Khét-xơ-ron; Khét-xơ-ron sinh A-ram; A-ram sinh Am-mi-na-đáp; Am-mi-na-đáp sinh Nác-son; Nác-son sinh Xan-môn; Xan-môn lấy Ra-kháp sinh Bô-át; Bô-át lấy Rút sinh Ô-vết; Ô-vết sinh Gie-sê; ông Gie-sê sinh Đa-vít. Vua Đa-vít lấy vợ ông U-ri-gia sinh Sa-lô-môn; Sa-lô-môn sinh Rơ-kháp-am; Rơ-kháp-am sinh A-vi-gia; A-vi-gia sinh A-xa; A-xa sinh Giơ-hô-sa-phát; Giơ-hô-sa-phát sinh Giô-ram; Giô-ram sinh Út-di-gia; Út-di-gia sinh Gio-tham; Gio-tham sinh A-khát; A-khát sinh Khít-ki-gia; Khít-ki-gia sinh Mơ-na-se; Mơ-na-se sinh A-môn; A-môn sinh Giô-si-gia; Giô-si-gia sinh Giơ-khon-gia và các anh em vua này; kế đó là thời lưu đày ở Ba-by-lon.
Sau thời lưu đày ở Ba-by-lon, Giơ-khon-gia sinh San-ti-ên; San-ti-ên sinh Dơ-rúp-ba-ven; Dơ-rúp-ba-ven sinh A-vi-hút; A-vi-hút sinh En-gia-kim; En-gia-kim sinh A-do; A-do sinh Xa-đốc; Xa-đốc sinh A-khin; A-khin sinh Ê-li-hút; Ê-li-hút sinh E-la-da; E-la-da sinh Mát-than; Mát-than sinh Gia-cóp; Gia-cóp sinh Giu-se, chồng của bà Ma-ri-a, bà là mẹ Đức Giê-su cũng gọi là Đấng Ki-tô.
Như thế, tính chung lại thì: từ tổ phụ Áp-ra-ham đến vua Đa-vít, là mười bốn đời; từ vua Đa-vít đến thời lưu đày ở Ba-by-lon, là mười bốn đời; và từ thời lưu đày ở Ba-by-lon đến Đức Ki-tô, cũng là mười bốn đời.
Suy niệm:
Chúng ta bước vào một giai đoạn mới để mừng lễ Giáng Sinh, mừng Mầu nhiệm Con Thiên Chúa làm người cách trọn vẹn.
Làm người là có một gia phả. Thánh Mát-thêu đã muốn viết một gia phả dài của Đức Giê-su Ki-tô, không phải một cách hết sức chính xác và đầy đủ theo nghĩa lịch sử, nhưng mang nặng ý nghĩa thần học. Mát-thêu muốn cho thấy Đức Giê-su là con của cụ tổ Áp-ra-ham, và cuộc đời Ngài gắn kết với Ít-ra-en, dân được tuyển chọn. Ngài cũng là Con của vua Đa-vít, nên Ngài có cơ sở để là Đấng Ki-tô.
Làm người là sống trong dòng lịch sử một dân tộc với tất cả những thăng trầm và biến động của nó. Mát-thêu chia lịch sử dân Do-thái làm ba thời kỳ. Thời kỳ chuẩn bị cho bước đầu của vương triều vua Đa-vít (cc. 2-6a), thời kỳ trị vì của các vua thuộc dòng Đa-vít (cc. 6b-11), và thời kỳ sau lưu đày, khi vương quyền Đa-vít đã mai một (cc. 12-16). Mỗi thời kỳ mười bốn đời, nghĩa là hai lần bảy, một con số linh thánh. Đức Ki-tô đã đằm mình trong dòng lịch sử này. Ngài là người cuối của gia phả, nhưng lại là nhân vật trung tâm (c. 16-17). Tất cả lịch sử của dân tộc Ít-ra-en cũng là lịch sử cứu độ. Dòng lịch sử cứu độ này đã lên đến tuyệt đỉnh nơi Đức Giê-su Ki-tô. Nơi Ngài, Thiên Chúa đã đưa lịch sử nhân loại đến chỗ thành tựu.
Trong gia phả Đức Giê-su có tên một số phụ nữ. Đó là chuyện lạ, vì người Do-thái thường chỉ để tên người cha. Trừ Đức Ma-ri-a, bốn phụ nữ kia đều có gốc dân ngoại. Ta-ma và Ra-kháp gốc Ca-na-an, Rút gốc Mô-áp, vợ U-ri-gia người Hít-tít. Các phụ nữ này đều có hoàn cảnh khác thường. Ta-ma giả làm điếm để ngủ với cha chồng là Giu-đa, hầu sinh con cho nhà chồng (St 38). Ra-kháp là một cô điếm ở Giê-ri-khô, đã giúp Giô-suê chiếm Ca-na-an (Gs 2). Bát Se-va, vợ của U-ri-gia, đã ngoại tình và lấy vua Đa-vít (2 Sm 11-12). Rút đã lấy ông Bô-át là người bà con gần, để nối dõi cho chồng (R 1-4). Đức Giê-su đã là con cháu của các phụ nữ khác thường này. Ngài cũng mang trong mình chút dòng máu của dân ngoại.
Cuộc sinh hạ của Đức Ki-tô cũng khác thường. Mát-thêu diễn tả một cách tinh tế như sau: “Gia-cóp sinh Giu-se, chồng của bà Ma-ri-a, bà là mẹ Đức Giê-su cũng gọi là Đấng Ki-tô” (c. 16). Như thế, Con Thiên Chúa đã có một người mẹ để trọn vẹn là người. Ngài có cha nuôi là thánh Giu-se để được thuộc về dòng dõi vua Đa-vít. Làm người cần được sống trong bầu khí gia đình để lớn lên. Gia phả của Đức Giê-su nhắc tôi về gia phả của chính mình. Cũng với những bóng tối của lưu đày, với bao bất thường và vấp ngã. Chỉ mong trong cuộc đời tôi, gia đình tôi, dân tộc tôi, có mặt Giê-su.
Cha An-tôn Nguyễn Cao Siêu S.J.