Lời Chúa – Mc 7,14-23:
Khi ấy, Đức Giê-su lại gọi đám đông tới mà bảo: “Xin mọi người nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế. Ai có tai nghe thì nghe!”
Khi Đức Giê-su đã rời đám đông mà vào nhà, các môn đệ hỏi Người về dụ ngôn ấy. Người nói với các ông: “Cả anh em nữa, anh em cũng ngu tối như thế sao? Anh em không hiểu sao? Bất cứ cái gì từ bên ngoài vào trong con người, thì không thể làm cho con người ra ô uế, bởi vì nó không đi vào lòng, nhưng vào bụng người ta, rồi bị thải ra ngoài?” Như vậy là Người tuyên bố mọi thức ăn đều thanh sạch. Người nói: “Cái gì từ trong con người xuất ra, cái đó mới làm cho con người ra ô uế. Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế.”
Suy niệm:
Sách Lê-vi chương 11 nói đến một số cấm kỵ về ăn uống dành cho người Do-thái. Họ chỉ được ăn những con vật vừa có móng chẻ hai, vừa nhai lại. Bởi đó, không được ăn thịt lạc đà, thỏ, heo (Lv 11,3-8). Chỉ được ăn những con vật ở dưới nước nếu chúng có vây và có vẩy. Chỉ được ăn các côn trùng có cánh đi bằng bốn chân nếu chúng có thêm càng để nhảy trên đất. Bởi đó, được ăn dế, châu chấu, cào cào (Lv 11,20-23). Nếu ai ăn những thức ăn bị cấm, người đó sẽ trở nên ô uế và không được tham dự những nghi lễ ở nơi thờ tự. Chúng ta hẳn không quên chuyện bảy anh em bị vua An-ti-ô-khô ép ăn thịt heo, và họ đã chấp nhận cái chết hơn là vi phạm luật Chúa (2 Mcb 7).
Ngày nay, chúng ta thấy ngạc nhiên về chuyện cấm đoán này, nhưng vấn đề ăn uống đã từng là chuyện nóng bỏng trong Giáo Hội sơ khai. Một câu hỏi đã khiến Giáo Hội phải suy nghĩ: Sau khi trở nên Ki-tô hữu, dân ngoại có phải giữ những cấm kỵ trên không? Công đồng đầu tiên chỉ cấm họ không được ăn tiết và con vật không cắt tiết (Cv 15,20).
Lập trường của Đức Giê-su trong đoạn Tin Mừng hôm nay rất khác thường. Ngài đưa ra một nguyên tắc có vẻ như đi ngược với sách Lê-vi: “Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế” (c. 15), “Bất cứ cái gì từ bên ngoài vào trong con người, thì không thể làm cho con người ra ô uế” (c. 18). Đối với Đức Giê-su, chính cái xấu xa từ bên trong, từ trái tim con người, cái ấy mới làm cho con người nên ô uế. (cc. 15, 20, 23).
Con người hôm nay dễ mắc bệnh tim mạch. Trái tim, một cơ quan nhỏ bé nằm ở bên trái lồng ngực, thường bị căng thẳng và quá tải, dẫn đến đột quỵ. Đức Giê-su mời chúng ta đi vào trái tim mình (c. 21), khám phá ra thế giới tối tăm ẩn khuất của nó. Chúng ta có thể ngỡ ngàng khi thấy ở đó không có tình yêu bác ái vị tha, mà chỉ có những tình cảm hỗn độn của lòng vị kỷ (cc. 21-22). Đức Giê-su mời chúng ta nhận ra những cái ô uế từ ngoài đi vào bên trong trái tim (c. 19) và những ý định ô uế từ trong trái tim xuất ra ngoài. Những ý định này có thể biến thành hành động hết sức nguy hiểm.
Vấn đề không phải là khám tim định kỳ hay khi thấy đau ngực. Vấn đề là thanh lọc trái tim khỏi những đam mê tội lỗi đang làm nó bị hư hỏng từ bên trong.
Cha An-tôn Nguyễn Cao Siêu S.J.