I. LỜI CHÚA
“Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó” (St 3,15).
II. TRÌNH BÀY
Loài người có lý trí, ý chí và tự do nên phải chịu trách nhiệm về mọi hành động của mình: Làm lành thì được thưởng, làm dữ thì bị phạt.
Thánh Kinh cho biết tình trạng và số phận của loài người như sau:
1. Hạnh phúc ban đầu
Sau khi dựng nên loài người, Thiên Chúa cho ở trong vườn địa đàng. “Thiên Chúa trồng một vườn cây ở E-đen, khiến mọc lên từ đất đai đủ mọi thứ cây trông thì đẹp, ăn thì ngon với cây trường sinh ở giữa vườn” (St 2,8-9) là kiểu nói mô tả cuộc sống hạnh phúc ban đầu ấy. Ở tình trạng nguyên thủy này, loài người có trí khôn minh mẫn, ý chí hướng về điều lành, không phải đau khổ, không phải chết.
2. Loài người sa ngã
Thánh Kinh thuật lại rằng Thiên Chúa đã đặt nguyên tổ A-đam – E-và trong tình trạng thử thách, để ông bà có cơ hội tỏ lòng tuân phục Thiên Chúa và biểu lộ thái độ hiếu thảo của con cái. Hình ảnh “con rắn và trái cấm” mô tả cách bình dân cuộc thử thách đó. Ông bà đã sa ngã. Căn bản tội phạm này là: “Tạo vật không tuân phục Tạo Hóa”. Thiên Chúa căn dặn: “Ngày nào ăn trái cây đó, ngươi sẽ phải chết”. Ông bà biết đó là lệnh cấm nghiêm ngặt, nhưng vì Xa-tan phỉnh gạt “không chết đâu: Thiên Chúa biết ngày nào ăn, ông bà sẽ được bằng Thiên Chúa”. Tội kiêu ngạo muốn bằng Thiên Chúa làm đảo lộn cuộc sống hiện tại và tương lai của ông bà và con cháu: Ông bà bị đuổi khỏi vườn địa đàng, phải chết. Điều tai hại nhất là Ông bà và con cháu mất tình thuận thảo với Thiên Chúa, mất hy vọng sống hạnh phúc mai sau, phải trầm luân hỏa ngục đời đời.
3. Tội
Tội phản bội Thiên Chúa của nguyên tổ A-đam – E-và, gọi là tội TỔ TÔNG. Tội này tác hại khủng khiếp trên con cháu: mất vinh dự làm con Chúa, không được thừa hưởng gia tài mai sau, làm cho lý trí tối tăm, ý chí suy nhược, tình dục nổi loạn; thúc đẩy loài người tiếp tục làm trái lệnh Thiên Chúa: kiêu ngạo, hà tiện, dâm dục, hờn giận, mê ăn uống, ghen ghét, lười biếng.
Loài người càng đông, tội càng lan tràn… tới độ Thiên Chúa phải thanh tẩy mặt đất bằng những tai họa.
Ngoại trừ Đức Ma-ri-a được Thiên Chúa gìn giữ làm Mẹ Chúa Cứu Thế sau này, tất cả loài người đều bị liên lụy bởi tội tổ tông, tất cả trở thành tội nhân trước mặt Chúa.
Có người hỏi: Tại sao A-đam – E-và phạm tội mà con cháu phải chịu lây? Thưa, vì A-đam – E-và đứng đầu loài người, đại diện cho loài người. Nếu như A-đam – E-và trung thành giữ luật Chúa, thì cả loài người được hạnh phúc. Giờ đây, ông bà bất tuân lệnh Chúa, thì con cháu bị liên lụy, đó là điều hợp lý. Mặt khác, chính tội riêng của mỗi người làm cho tình trạng này trở nên bi đát hơn.
Như thế, loài người sinh ra ở trần gian này vừa mắc tội tổ tông, vừa có tội riêng.
4. Lời hứa cứu độ
Tuy nhiên, lòng Chúa xót thương thật hải hà, nên sau khi tuyên phạt ông bà, Thiên Chúa đã phán một lời đầy hy vọng: “Ta sẽ gây mối thù giữa mi (con rắn cám dỗ) và người đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi và mi sẽ cắn vào gót nó” (St 3,15). Lời này chỉ về người Con của Mẹ Ma-ri-a là Đức Giê-su Ki-tô, Đấng mà suốt thời Cựu ước, các ngôn sứ đã loan báo.
III. BÀI HỌC
Hỏi: Thiên Chúa đã ban cho nguyên tổ cuộc sống nào?
Trả lời: Thiên Chúa ban cho nguyên tổ cuộc sống được làm con Chúa và nhiều đặc ân khác.
Hỏi: Nguyên tổ có được hạnh phúc ấy mãi không?
Trả lời: Không, vì nguyên tổ đã trái lệnh Chúa, nên mất hạnh phúc, chuốc lấy muôn vàn hậu quả tai hại cho mình và con cháu.
Hỏi: Tội là gì?
Trả lời: Tội là sự lỗi luật Chúa và Hội Thánh trong tư tưởng, lời nói, việc làm và những điều thiếu sót.
Hỏi: Thiên Chúa có thái độ nào khi nguyên tổ phạm tội?
Trả lời: Thiên Chúa đã nghiêm phạt nguyên tổ, nhưng vẫn một lòng thương xót, hứa ban ơn cứu độ.
IV. THÁI ĐỘ SỐNG
Xét bản thân, tôi thấy mình phạm nhiều tội lỗi. Vậy tôi quyết chí sống khiêm hạ và thận trọng trong mọi cảnh huống để được Chúa tha thứ tội lỗi và xứng đáng hưởng ơn cứu độ.
V. CẦU NGUYỆN
Lạy Chúa, con không dám trách cứ nguyên tổ nữa, vì chính tội lỗi con cũng đáng Chúa luận phạt rồi… Xin Chúa tha thứ mọi tội lỗi của con, cho con biết cải thiện cuộc sống để xứng đáng hưởng ơn cứu độ.