Bài 6. Thiên Chúa chọn các Tổ phụ và thành lập Dân riêng
I. LỜI CHÚA
Đức Chúa phán với ông Ápram: “Hãy rời bỏ xứ sở, họ hàng và nhà cha ngươi, mà đi tới đất Ta sẽ chỉ cho ngươi. Ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn, sẽ chúc phúc cho ngươi. Nhờ ngươi, mọi gia tộc trên mặt đất sẽ được chúc phúc” (St 12,1-3).
II. TRÌNH BÀY
Tình thương cứu độ phải đến với từng người. Tuy nhiên, Thiên Chúa không muốn cứu độ loài người một cách riêng rẽ, thiếu liên kết; nhưng muốn quy tụ họ thành một dân tộc để họ nhận biết và phụng sự Người (x. Hc. HT 11). Vì thế, Thiên Chúa đã dành một thời gian dài để chuẩn bị thực hiện kế hoạch cứu độ: khoảng 2000 năm trước công nguyên, Thiên Chúa đã gầy dựng một dân tộc bắt đầu với Tổ phụ Ápraham.
1. Các Tổ phụ
a. Ápraham: Ápraham sống ở Mêsôpôtamia (Lưỡng Hà), khoảng 1800 năm trước công nguyên. Một hôm, Thiên Chúa phán với ông: “Hãy rời bỏ xứ sở, họ hàng và nhà cha ngươi, mà đi tới đất Canaan Ta sẽ chỉ cho người” (St 12,1-3). Ápraham vâng lệnh Chúa, bỏ đất Kharan là quê hương, đến lập cư ở Canaan. Tại đây, Thiên Chúa đòi ông sát tế người con độc nhất là Ixaác. Một thử thách lớn về lòng tin. Ápraham vẫn tin vào Lời Chúa hứa. Vì thế, ông xứng đáng được gọi là “Cha các kẻ tin” và trở thành Tổ phụ dân tộc Ítraen, một dân tộc được Thiên Chúa chọn làm dân riêng.
b. Giacóp: Giacóp là cháu Ápraham. Giacóp được Thiên Chúa chọn gọi và đổi tên thành Ítraen. Ông sinh được 12 người con trai làm đầu 12 chi tộc Ítraen. Khi nạn đói hoành hành ở Canaan, đại gia đình Giacóp di cư sang Ai Cập. Biến cố bất hạnh này trói buộc Ítraen dưới ách nô lệ Ai Cập hơn 400 năm, bị muôn ngàn đau khổ cho tới khi Thiên Chúa sai Môsê giải thoát họ.
c. Môsê: Môsê sinh vào khoảng năm 1225 trước công nguyên. Ông là khuôn mặt nổi bật trong hàng các Tổ phụ do sứ mệnh cao cả và công lao lẫy lừng của ông. Chính Môsê tháo xiềng xích nô lệ Ai Cập cho dân, hướng dẫn dân tới đất hứa sau 40 năm hành trình trong sa mạc dù chính ông không được vào đất hứa.
2. Thành lập dân riêng
Với sứ mệnh giải thoát Ítraen khỏi cảnh nô lệ Ai Cập, ngày ra đi được đánh dấu bằng bữa tiệc VƯỢT QUA với thịt chiên nướng. Máu chiên bôi lên cửa làm dấu; nhờ dấu này, con đầu lòng người Ítraen được an toàn.
Từ đó hàng năm người Ítraen phải kỷ niệm ngày Vượt Qua này. Về sau, Chúa Giêsu đã hiến dâng mình như Chiên Vượt Qua. Người là Chiên Vượt Qua đích thực vì chính Người sẽ giải thoát loài người khỏi nô lệ tội lỗi.
Sau tiệc, Ítraen vội vã lên đường. Nước Biển Đỏ rẽ đôi để họ băng qua bằng yên.
Đây là biến cố quan trọng nhất trong lịch sử Ítraen.
Mười hai chi tộc Ítraen tiến dần về Xinai. Ở đây, một biến cố quan trọng khác xảy ra: Thiên Chúa giao ước với Ítraen.
Qua Môsê, Thiên Chúa ban cho dân 10 giới luật. Môsê còn lập luật quy định đời sống tôn giáo, luân lý, xã hội của dân. Ítraen trở thành một dân có tổ chức.
Khi vào đất hứa, chính Thiên Chúa hướng dẫn dân Người qua các thẩm phán rồi đến các vua, mà nổi bật nhất là vua Đavít. Thiên Chúa hứa cho Đavít một triều đại vững bền và một người trong dòng dõi ông sẽ làm vua mãi mãi: Đó là Đấng Cứu Thế.
III. BÀI HỌC
Hỏi: Thiên Chúa đã bắt đầu công cuộc cứu chuộc thế nào?
Trả lời: Thiên Chúa đã chọn gọi Ápraham làm Tổ phụ dân riêng của Người.
Hỏi: Thiên Chúa chọn gọi Môsê khi nào?
Trả lời: Thiên Chúa chọn gọi Môsê khi dân Ítraen làm nô lệ ở Ai Cập để giải phóng dân Người và đưa họ về đất hứa.
Hỏi: Khi vào đất hứa, dân Ítraen được hướng dẫn thế nào?
Trả lời: Khi vào đất hứa, chính Thiên Chúa hướng dẫn dân Người qua các thẩm phán rồi đến các vua mà nổi bật nhất là vua Đavít.
Hỏi: Thiên Chúa hứa với Đavít điều gì?
Trả lời: Thiên Chúa hứa thiết lập cho Đavít một triều đại vững bền và một người trong dòng dõi ông sẽ làm vua mãi mãi: Đó là Đấng Cứu Thế.
IV. THÁI ĐỘ SỐNG
Để xứng đáng lãnh nhận Chúa Cứu Thế, loài người phải được chuẩn bị lâu dài. Tôi quyết tâm dùng thời gian dự tòng này sửa soạn trí khôn và tâm hồn để xứng đáng được Chúa thương nhận làm con trong gia đình Hội Thánh.
V. CẦU NGUYỆN
Lạy Chúa, chính Chúa thành lập và hướng dẫn dân riêng. Ngày chịu phép Rửa tội, con sẽ được chính thức gia nhập dân Chúa. Ngay từ hôm nay, xin Chúa giúp con biết mau mắn tuân theo các hướng dẫn của Hội Thánh để xứng đáng là công dân Nước Chúa.