Chương 2. Nghĩ khiêm tốn về mình

Cách tự nhiên, mọi con người đều khao khát có được tri ​​thức; nhưng liệu tri ​​thức có ích lợi gì, nếu người sở hữu nó không biết kính sợ Chúa? Quả thực, một người quê mùa biết khiêm nhường phục vụ Chúa thì tốt hơn một nhà trí thức kiêu ngạo, kẻ bỏ bê linh hồn mình để dành tâm huyết cho việc nghiên cứu quỹ đạo của các vì sao. Người biết rõ về mình sẽ thấy mình tầm thường và không lấy gì làm thích thú khi được người ta khen ngợi.

Giả như tôi biết hết mọi sự trên đời mà không có đức ái, thì điều đó liệu có ích gì cho tôi trước mặt Thiên Chúa, Đấng sẽ phán xét tôi dựa trên những việc làm của tôi?

Hãy tránh việc ham muốn tri thức một cách vô độ, vì trong đó chất chứa nhiều phiền phức và ảo tưởng. Nhà trí thức thích tỏ ra có học và muốn được người khác gọi là kẻ khôn ngoan. Tuy nhiên, có nhiều điều mà tri thức về chúng chỉ mang lại chút ít hoặc thậm chí không chút lợi ích nào cho linh hồn. Kẻ đặt mối quan tâm ra bên ngoài những gì đưa tới ơn cứu độ thì thực sự rất thiếu khôn ngoan.

Nói nhiều lời đâu có làm cho linh hồn được no thỏa; nhưng một cuộc đời tốt đẹp sẽ an ủi tâm trí, và một lương tâm trong sạch sẽ khơi dậy niềm tin tưởng lớn lao vào Thiên Chúa.

Càng biết nhiều và càng hiểu rõ, bạn sẽ càng bị phán xét nghiêm khắc hơn, trừ khi đời sống của bạn cũng thánh thiện hơn tương ứng. Vì thế, đừng tự hào vì học thức hay kỹ năng của bạn. Đúng hơn, hãy sợ hãi vì tài năng mà bạn được ban cho. Nếu bạn nghĩ rằng bạn biết nhiều thứ và hiểu chúng đủ rõ, thì đồng thời cũng hãy nhận ra rằng có rất nhiều điều mà bạn vẫn chưa biết. Vì thế, đừng làm bộ khôn ngoan, nhưng hãy thừa nhận sự thiếu hiểu biết của mình. Tại sao lại coi mình trọng hơn bất cứ ai, trong khi có nhiều người học thức hơn và có văn hóa hơn bạn?

Nếu bạn muốn học hỏi và đánh giá cao điều gì đó đáng giá, thì hãy yêu thích thân phận vô danh và vị thế của kẻ bị coi như chẳng có. Thực sự biết mình và xem nhẹ bản thân là lời khuyên tốt nhất và hoàn hảo nhất. Nghĩ mình chẳng là gì và luôn nghĩ tốt và đánh giá cao người khác là loại khôn ngoan tốt nhất và hoàn hảo nhất. Vì thế, nếu bạn thấy ai đó phạm tội một cách công khai hoặc sa vào một tội trọng, thì đừng coi mình là tốt hơn, vì bạn không biết mình có thể sống tốt được bao lâu. Mọi người đều yếu đuối, nhưng bạn phải nhìn nhận rằng không có ai yếu đuối hơn chính bạn.