Tiết 3. Những điều bất hợp luật và các ngăn trở khác (Điều 1040-1049)

Điều 1040

Những người đang mắc một ngăn trở vĩnh viễn nào đó được gọi là bất hợp luật, hoặc một ngăn trở đơn thuần, thì không được lãnh nhận các chức thánh; nhưng không có một ngăn trở nào khác ngoài những ngăn trở được nêu ra trong các điều khoản sau đây.

Điều 1041

Những người sau đây được coi là bất hợp luật để chịu chức:

1° người mắc bệnh điên khùng theo một hình thức nào đó hoặc mắc bệnh tâm thần, mà theo ý kiến của các giám định viên, bệnh ấy là lý do khiến họ không có năng lực để chu toàn thừa tác vụ cách thích đáng;

2° người đã mắc tội bội giáo, lạc giáo hoặc ly giáo;

3° người đã mưu toan kết hôn, dầu chỉ là hôn nhân theo luật dân sự, trong khi còn mắc ngăn trở không kết hôn được do dây hôn nhân, hoặc do chức thánh, hoặc do lời khấn công vĩnh viễn giữ đức khiết tịnh, hoặc vì đương sự đã kết hôn với một người nữ đã kết hôn thành sự hay đang bị ràng buộc bởi cùng lời khấn giữ đức khiết tịnh ấy;

4° người đã phạm tội sát nhân hoặc phá thai có hiệu quả và mọi người cộng tác tích cực vào các tội đó;

5° người đã chủ tâm hủy hoại thân thể mình hay thân thể người khác một cách nghiêm trọng hoặc người đã mưu toan tự vẫn;

6° người đã thực hiện một hành vi thuộc bí tích Truyền Chức dành riêng cho những vị có chức Giám mục hay chức linh mục, khi không có chức thánh ấy, hoặc đã bị cấm thi hành chức thánh ấy do một hình phạt giáo luật đã được tuyên bố hay tuyên kết.

Điều 1042

Những người sau đây bị ngăn trở đơn thuần để chịu chức:

1° người đã lập gia đình, trừ khi đương sự dự định lãnh nhận chức phó tế vĩnh viễn cách hợp thức;

2° người giữ một chức vụ hay một nhiệm vụ quản trị có kèm theo việc phải tường trình mà các giáo sĩ không được làm chiếu theo quy tắc của các điều 285 và 286, cho đến khi nào hết đảm nhận chức vụ và việc quản trị đó, hay đã hoàn thành việc tường trình, đương sự mới được tự do;

3° người tân tòng, trừ khi Đấng Bản Quyền nhận xét là đương sự đã được thử thách đủ.

Điều 1043

Nếu biết có những ngăn trở lãnh nhận chức thánh, các Kitô hữu buộc phải trình báo cho Đấng Bản Quyền hay cho cha sở trước ngày truyền chức.

Điều 1044

§1. Những người sau đây được coi là bất hợp luật để thi hành chức thánh đã lãnh nhận:

1° người đã lãnh nhận các chức thánh cách bất hợp pháp đang khi ở trong tình trạng bất hợp luật để lãnh nhận chức thánh;

2° người đã mắc tội phạm được nói đến ở điều 1041, 2°, nếu là tội phạm công khai;

3° người đã mắc tội phạm được nói đến ở điều 1041, 3°, 4°, 5°, 6°.

§2. Những người sau đây bị ngăn trở để thi hành chức thánh:

1° người đã lãnh nhận các chức thánh cách bất hợp pháp đang khi bị một ngăn trở để lãnh nhận chức thánh;

2° người mắc bệnh điên khùng hay một bệnh tâm thần nào khác được nói đến ở điều 1041, 1°, cho đến khi Đấng Bản Quyền cho phép thi hành chức ấy, sau khi đã tham khảo ý kiến của giám định viên.

Điều 1045

Dù không biết là có những điều bất hợp luật và những ngăn trở, thì vẫn bị mắc những điều bất hợp luật và những ngăn trở ấy.

Điều 1046

Những điều bất hợp luật và những ngăn trở được nhân lên khi chúng phát xuất từ những nguyên nhân khác nhau, chứ không từ cùng một nguyên nhân được lặp đi lặp lại, trừ trường hợp bất hợp luật xuất phát từ tội sát nhân hoặc phá thai có hiệu quả.

Điều 1047

§1. Tông Tòa dành riêng cho mình quyền miễn chuẩn mọi điều bất hợp luật, nếu sự kiện nền tảng của những điều bất hợp luật ấy đã được đưa ra tòa án.

§2. Quyền miễn chuẩn những điều bất hợp luật và những ngăn trở sau đây để lãnh nhận chức thánh cũng được dành riêng cho Tông Tòa:

1° những điều bất hợp luật do tội phạm công khai được nói đến ở điều 1041, 2° và 3°;

2° điều bất hợp luật do tội phạm công khai hoặc kín đáo được nói đến ở điều 1041, 4°,

3° ngăn trở được nói đến ở điều 1042, 1°.

§3. Tông Tòa cũng dành riêng cho mình quyền miễn chuẩn những điều bất hợp luật để thi hành chức thánh đã lãnh nhận được nói đến ở điều 1041, 3°, trong những trường hợp công khai mà thôi, và quyền miễn chuẩn những điều bất hợp luật cả trong những trường hợp kín đáo, được nói đến ở điều 1041, 4°.

§4. Đấng Bản Quyền có thể miễn chuẩn những điều bất hợp luật và những ngăn trở không được dành riêng cho Tòa Thánh.

Điều 1048

Trong những trường hợp kín đáo và khẩn cấp hơn, nếu không thể đến được với Đấng Bản Quyền hoặc Tòa Ân Giải đối với những điều bất hợp luật được nói đến ở điều 1041, 3° và 4°, và nếu nguy cơ thiệt hại nặng hoặc mất thanh danh sắp xảy ra, người bị ngăn trở không được thi hành chức thánh của mình do một điều bất hợp luật vẫn có thể thi hành chức thánh ấy, miễn là vẫn giữ nguyên nghĩa vụ phải đến với Đấng Bản Quyền hoặc Tòa Ân Giải sớm hết sức, qua trung gian của cha giải tội và không cần xưng danh tính.

Điều 1049

§1. Trong đơn xin miễn chuẩn những điều bất hợp luật và những ngăn trở, phải nêu rõ mọi điều bất hợp luật và mọi ngăn trở; tuy nhiên, việc miễn chuẩn tổng quát cũng có hiệu lực đối với những điều bất hợp luật và những ngăn trở đã không được nêu ra vì ngay tình, trừ những điều bất hợp luật được nói đến ở điều 1041, 4° hay những điều bất hợp luật khác đã được đưa ra tòa án, nhưng không có hiệu lực đối với những điều bất hợp luật và những ngăn trở đã không được nêu ra vì gian ý.

§2. Nếu là điều bất hợp luật do tội sát nhân hoặc tội phá thai, cũng phải nêu rõ số lần phạm tội nữa để việc miễn chuẩn có hiệu lực.

§3. Việc miễn chuẩn tổng quát những điều bất hợp luật và những ngăn trở để lãnh nhận chức thánh có hiệu lực cho tất cả mọi chức thánh.