Bài 17. Sống công bình, sống theo sự thật

I. LỜI CHÚA

“Của Xêda, trả về Xêda; của Thiên Chúa, trả về Thiên Chúa” (Mt 22,21).

II. TRÌNH BÀY

Điều răn thứ 7 và thứ 10 dạy ta những gì?

1. Tôn trọng của cải người khác trong hành động là gì?

Là không gây thiệt hại về của cải người khác: gian lận, lường gạt, tráo đổi sản phẩm, trộm cắp, hối lộ, vay mượn không trả, làm hư hao không đền bù, làm việc thiếu tận tâm, không trả tiền lương cân xứng, oa trữ của gian, không trả của lượm được khi có thể...

2. Tôn trọng của cải người khác trong tư tưởng là gì?

Là chấp nhận chủ quyền của người khác đối với của cải của họ; là không tham lam mơ ước tài sản người khác hoặc tìm cách chiếm đoạt cách bất công, vì mơ ước bất chính như thế là căn nguyên xui khiến người ta vi phạm thực sự tài sản của tha nhân.

3. Có khi nào ta lỗi giới răn thứ 7 đối với người nghèo không?

Của cải là tài sản chung của mọi người. Ai cũng có quyền có tài sản để sống xứng đáng nhân phẩm; vì thế quyền tư hữu là chính đáng. Tuy nhiên, hoang phí của cải là có tội, hà tiện là có tội, không chia sẻ cho người nghèo đói khi ta có thể, là “giữ của cách bất công” (x. Ga 4,15-16), là phạm đến chính Chúa (x. Mt 25,31-46).

4. Điều răn thứ 8 dạy ta những gì?

Điều răn 8 dạy ta tôn trọng sự thật và danh dự người khác.

5. Tôn trọng sự thật là gì?

Là suy nghĩ cách ngay thẳng, nói đúng sự thật, hành động theo lương tâm (đã được giáo dục).

6. Tại sao phải tôn trọng sự thật?

Vì Chúa Giêsu là sự thật. Sống theo sự thật là sống theo Chúa Giêsu.

Vì sự thật là nền tảng đời sống xã hội, là căn bản cho việc giao tiếp giữa người với người.

7. Khi nào ta lỗi sự thành thật?

Ta lỗi sự thành thật khi ăn gian nói dối, lừa đảo, bào chữa không đúng về mình, không đủ can đảm nhận khuyết điểm,...

Có khi nào được phép nói dối không? Không bao giờ được phép nói dối, dù để bào chữa cho mình hay bênh vực người khác. Trường hợp lương tâm đòi buộc giữ kín điều gì, thì ta phải nói cách nào để điều ấy không bị tiết lộ.

8. Tôn trọng danh dự người khác là gì?

Người đời thường nói: “Tốt danh hơn lành áo”, nghĩa là người đời quý trọng danh dự hơn của cải vật chất. Cho nên làm hại danh dự người khác là tội rất nặng: nói hành, nói xấu, vu oan, dị nghị, cắt nghĩa xấu cho cho một người,... đều làm thiệt hại danh dự người khác. Hồ nghi điều xấu cho người khác khi không đủ lý do cũng có nguy cơ làm hao tổn danh dự người đó.

9. Phải đền bù danh dự người khác cách nào?

Đức công bình đòi ta phải trả tiếng tốt và danh dự cho người khác, như xin lỗi công khai, nói lại với những người đã nghe mình vu oan, bịa đặt,... lại phải đền bù những thiệt hại vật chất, nếu có.

III. BÀI HỌC

Hỏi: Điều răn thứ 7 và thứ 10 dạy ta những gì?

Trả lời: Điều răn thứ 7 và thứ 10 dạy ta tôn trọng của cải người khác trong hành động cũng như trong tư tưởng.

Hỏi: Có khi nào ta lỗi điều răn thứ 7 đối với người nghèo không?

Trả lời: Có. Đó là khi ta có thể giúp đỡ được mà bỏ qua, hoặc hoang phí, hay hà tiện.

Hỏi: Điều răn thứ 8 dạy ta những gì?

Trả lời: Điều răn thứ 8 dạy ta tôn trọng sự thật và danh dự người khác.

Hỏi: Khi lỗi những điều răn này, ta phải làm gì?

Trả lời: Ta phải tìm cách đền bù cân xứng.

IV. THÁI ĐỘ SỐNG

Vi phạm của cải, danh dự người khác thì dễ mà đền bù thì rất khó. Tôi quyết tâm không dám tơ hào của ai điều gì.

V. CẦU NGUYỆN

Lạy Chúa, Chúa dạy con tôn trọng của cải và danh dự người khác. Xin giúp con biết thực thi công bình bác ái với mọi người.