Chương 4 - Sách Giảng Viên
Đời sống tập thể
1 Tôi lại nhìn thấy mọi chuyện áp bức diễn ra dưới ánh mặt trời: kìa những người bị áp bức đang khóc than mà không người an ủi. Họ không được một lời an ủi khi những người áp bức họ ra tay hành hạ.
2 Đối với tôi những người đã chết, những người xưa đã chết có phúc hơn những người còn sống, những người còn đang sống.
3 Nhưng còn có phúc hơn cả hai hạng người ấy, đó là kẻ hiện chưa chào đời, kẻ không nhìn thấy việc xấu xa dưới ánh mặt trời.
4 Tôi nhận thấy rằng trong công việc, con người chấp nhận mọi gian khổ và vận dụng hết tài năng chỉ vì muốn ganh đua với nhau. Nhưng việc đó cũng chỉ là phù vân, là công dã tràng xe cát!
5 Kẻ ngu si thì tay quai miệng trễ.
6 Làm một tay mà được nhàn hạ hơn vất vả làm cả hai tay công việc của dã tràng xe cát.
7 Tôi lại thấy một sự phù vân khác nữa dưới ánh mặt trời:8 có kẻ sống đơn chiếc, không ai ở với mình, không con cái, không anh em, thế mà cứ không ngừng chịu đựng mọi gian lao; mắt nhìn của cải, lòng không ngớt thèm muốn: “Vì ai mà tôi phải làm việc cực khổ và sống không thoải mái?” Điều ấy cũng chỉ là phù vân, chỉ là công việc nhọc nhằn vô bổ.
9 Hai người thì hơn một, vì hai người làm việc cực khổ sẽ thu nhập khá hơn.10 Người này ngã đã có người kia nâng dậy. Nhưng khi chỉ có một mình mà bị ngã thì thật là khốn, vì chẳng có ai nâng dậy cả!11 Cũng vậy, hai người nằm chung thì ấm; một mình làm sao mà ấm được?
12 Một mình dễ bị tấn công, có hai người, ắt sẽ đương đầu nổi; dây chập ba đâu dễ gì đứt?
13 Người trẻ nghèo mà khôn thì hơn ông vua già mà dại vì không còn biết đón nhận lời khuyên;
14 mặc dầu chàng trai đó có ra khỏi nhà tù để cai trị, hoặc đã sinh ra bần cùng trong vương quốc.
15 Tôi đã thấy hết thảy những ai bước đi dưới ánh mặt trời đều theo nhân vật thứ hai là chàng trai ấy, người sẽ đứng lên thay thế vua kia.16 Đoàn dân gồm tất cả những người được chàng trai cai trị, con số họ đông không kể xiết. Tuy vậy, các thế hệ tiếp theo sẽ chẳng thấy phấn khởi gì vì người đó. Điều ấy cũng chỉ là phù vân, chỉ là công dã tràng xe cát.
17 Hãy cẩn thận khi bạn đưa chân tiến về nhà Thiên Chúa. Đến mà nghe hơn là dâng hy lễ theo kiểu của đứa ngu chỉ biết làm điều xấu.